Falënderojmë Allahu Fuqiplotë, dhe dërgojmë salavate dhe selame mbi zotriun e njerëzimit Muhamed a.s, mbi familjen e tij të nderuar, mbi shokët e tij besnik dhe të gjithë ata që ndjekin rrugën e tyre pa shpikje e devijime deri në ditën e gjykimit, e më pas:
Nuk ka dyshim se muslimanët sot kanë janë në nevojë të madhe që të njohin akiden e pastër, akide me të cilën krenohemi para grupeve të humbura, akide me të cilën do të dallohemi në ditën e kijametit, akide kjo e cila i bën njerëzit në të humbur dhe të udhëzuar, në pasues të Kur'anit dhe sunetit, në metodologjinë e brezave të parë, nga pasimi i epshit dhe devijimeve. Akidje kjo në bazë të së cilës na pranohen veprat tek Allahu xh.sh, e nuk ka dyshim se Dëshmia "La ilahe ilallah" është ndër më të rëndësishmet në këto tema. Kjo fjalë është që i ndanë popujt në muslimanë dhe qafira, ajo tregon përfundimin e njerëzve si në këtë botë dhe në botën tjetër. Ajo është fjalë me të cilën na bën të duhemi dhe të urrehemi për hir të Allahut xh.sh madje edhe nëse janë të afërmit tanë ashtu sikurse ka qënë e njohur kjo tek të gjithë Profetët (paqja qoftë mbi ta të gjithë), këtë e tregon qartë edhe ajeti ku Allahu thotë:
"Ndërkaq ju kishit shembullin më të mirë tek Ibrahimi dhe ata të cilët ishin me të, kur u thanë popullit të tyre: ne jemi të distancuar nga ju dhe nga ajo që ju adhuroni pos Allahut,.." (El mumtehineh: 4).
PĂ«rsa i pĂ«rket fjalĂ«s: "dhe ata tĂ« cilĂ«t ishin me tĂ«" imam Tabariu nĂ« tefsirin e tij ka treguar se ata janĂ« ProfetĂ«t e tjerĂ« (paqja qoftĂ« mbi ta). QĂ« tregon se tĂ« gjithĂ« ProfetĂ«t janĂ« ndarĂ« nga popujt e tyre dhe nga tĂ« afĂ«rmit e tyre pĂ«r shkak tĂ« kĂ«saj fjale, e kjo shihet edhe mĂ« qartĂ« nĂ« ajetin e mĂ«sipĂ«rm ku thotĂ«: "..ne jemi tĂ« distancuar nga ju dhe nga ajo qĂ« ju adhuroni pos Allahut,.." ndĂ«rkohĂ« qĂ« do ishte mĂ« precize tĂ« thuhet se: unĂ« jam distancuar nga shirku i filanit dhe nga vetĂ« filani. Pra tĂ« niset nĂ« fillim me shirkun pastaj edhe me vetĂ« personin. NdĂ«rsa kĂ«tu nĂ« ajet Ă«shtĂ« nisur me distancimin prej njerĂ«zve fillimisht pastaj me vetĂ« shirkun, e kjo pĂ«r shkak tĂ« njĂ« urtĂ«sie prej Allahut xh.sh dhe pĂ«r shkak se shumĂ« njerĂ«z distancohen prej shirkut, porse nuk distancohen edhe prej atij qĂ« e vepron atĂ«, e kĂ«shtu ky distancim nuk vlen. PĂ«r kĂ«tĂ« Ibrahimi a.s dhe ata qĂ« ishin me atĂ«, dhe qĂ« Ă«shtĂ« thĂ«nĂ« se janĂ« ProfetĂ«t u distancuan fillimisht prej vepruesve tĂ« shirkut, pastaj menjĂ«herĂ« edhe nga shirku, por pĂ«r shkak se kĂ«tu nuk Ă«shtĂ« vendi nuk po zgjatemi shum nĂ« kĂ«tĂ« pikĂ« dhe nĂ« komentin e kĂ«tij ajeti madhĂ«shtor dhe pĂ«rfitimet e tij ia lĂ«nĂ« rradhĂ«n fjalĂ«s sĂ« teuhidit, komentit tĂ« saktĂ« tĂ« saj dhe disa nga gabimet qe janĂ« pĂ«rhapur tek njerĂ«zit, me shpresĂ« se do tĂ« kuptohet dhe saktĂ«sohet kjo fjalĂ«…
MirĂ«po nuk harroj tĂ« pĂ«rmend kĂ«tu se Fjala: “..ne jemi tĂ« distancuar nga ju dhe nga ajo qĂ« ju adhuroni pos Allahut,..” kĂ«tu Allahu bashkoi mes mohimit dhe pohimit si nĂ« dĂ«shminĂ« ‘la ilahe ilallah’. Kjo fjalĂ« Ă«shtĂ« mohimi si nĂ« fjalĂ«n: ‘la ilahe’ dhe fjala ‘pĂ«rveç Atij qĂ« mĂ« krijoi’ Ă«shtĂ« pohimi si nĂ« fjalĂ«n ‘il-lallah’. [Shih: “El Kaulul Mufid” vĂ«ll, 1, fq, 150. TĂ« Ibn Uthejminit.]
MirĂ«po nuk harroj tĂ« pĂ«rmend kĂ«tu se Fjala: “..ne jemi tĂ« distancuar nga ju dhe nga ajo qĂ« ju adhuroni pos Allahut,..” kĂ«tu Allahu bashkoi mes mohimit dhe pohimit si nĂ« dĂ«shminĂ« ‘la ilahe ilallah’. Kjo fjalĂ« Ă«shtĂ« mohimi si nĂ« fjalĂ«n: ‘la ilahe’ dhe fjala ‘pĂ«rveç Atij qĂ« mĂ« krijoi’ Ă«shtĂ« pohimi si nĂ« fjalĂ«n ‘il-lallah’. [Shih: “El Kaulul Mufid” vĂ«ll, 1, fq, 150. TĂ« Ibn Uthejminit.]
E kjo i pĂ«rngjan fjalĂ«s tjetĂ«r sĂ« Allahut ku thotĂ«: “E kush nuk i beson tĂ« pavĂ«rtetat (d.m.th. kush mohon tagutin) e i beson All-llahut, ai Ă«shtĂ« kapur pĂ«r lidhjen mĂ« tĂ« fortĂ«, e cila nuk ka kĂ«putje. All-llahu Ă«shtĂ« dĂ«gjues i dijshĂ«m.” (Bekare: 256).
Fjala: E kush nuk i beson të pavërtetat, ose kush bën kufër në tagut. është pjesa e parë e dëshmisë: La ilahe.
Fjala: E kush nuk i beson të pavërtetat, ose kush bën kufër në tagut. është pjesa e parë e dëshmisë: La ilahe.
NĂ« lidhje me kĂ«tĂ« Muhamed ibn Abdul Uehabi thotĂ«: “Dije qĂ« njeriu nuk mund tĂ« besojĂ« nĂ« Allahun, derisa nuk i mohon tagutĂ«t.” E argument pĂ«r kĂ«tĂ« Ă«shtĂ« ajeti qĂ« pĂ«rmendĂ«m. [Shih: “Ed Durer es Sinijeh” vĂ«ll, 1, fq, 95. Gjithashtu: “El Uelau uel Berra” tĂ« Seid el Kahtanit, me parathĂ«nien e Abdurrazak Afifit.]
Ndërsa fjala: e i beson All-llahut. Është pjesa e dytë e dëshmisë: il-lallah.
Gjithashtu Allahu xh.sh thotĂ«: “Zoti yt ka caktuar qĂ« tĂ« mos adhuroni vetĂ«m se AtĂ«…” (Isra: 23).
Fjala: Zoti yt ka caktuar qĂ« tĂ« mos adhuroni. Ă‹shtĂ« mohimi. Si nĂ« fjalĂ«n: La ilahe. NdĂ«rsa fjala: vetĂ«m se AtĂ«. Ă‹shtĂ« pohimi, si nĂ« fjalĂ«n: il-lallah. [Shih: “Mexhmuatut Teuhid” fq, 34.]
Ibn Kajjimi thotĂ«: “Mohimi i vetĂ«m nuk Ă«shtĂ« teuhid dhe gjithashtu pohimi i vetĂ«m pa mohimin. Teuhidi nuk mund tĂ« jetĂ« vetĂ«m se pĂ«rmbledhĂ«s i mohimit dhe i pohimit, kjo Ă«shtĂ« vĂ«rtetĂ«sia e teuhidit.” [ Shih: “Ianetul Mustefid” vĂ«ll, 1, fq, 29. Gjithashtu: “Fet’hul mexhid” fq, 34.]
Gjithashtu Allahu xh.sh thotĂ«: “Adhurojeni Allahun dhe mos i bĂ«ni shok nĂ« adhurim.” (Nisa: 36).
Fjala: dhe mos i bĂ«ni shok nĂ« adhurim. Ă‹shtĂ« e njĂ«jtĂ« me: La ilahe. Sepse nĂ« tĂ« ka mohim. NdĂ«rsa fjala: adhurojeni. Ă‹shtĂ« e njĂ«jtĂ« me: il-lallah, sepse nĂ« tĂ« ka pohim. [ “El kaulul Mufid” vĂ«ll, 1, fq, 35. TĂ« shejh Ibn Uthejminit.]
Pra nga kĂ«to shpjegime qĂ« pĂ«rmendĂ«m pĂ«rfitojmĂ« se fjala: 'Nuk ka tĂ« adhuruar tjetĂ«r me tĂ« drejtĂ« pĂ«rveç Allahut’ (La ilahe il lAllah) Ă«shtĂ« fjala e teuhidit dhe Ă«shtĂ« e ngritur mbi dy shtylla:
1. Mohimi
2. Pohimi
Mohimi pĂ«rfitohet nga fjala “La ilahe”, ndĂ«rsa pohimi pĂ«rfitohet nga fjala e tij “Il-lAllah”.
Ebu Madhfari nĂ« ‘El Ifsah’ thotĂ«: “ThĂ«nia: ‘DĂ«shmia se nuk ka zot tjetĂ«r me tĂ« drejtĂ« pĂ«rveç Allahut’ nĂ«nkupton domosdoshmĂ«risht qĂ« shqiptuesi i saj duhet tĂ« jetĂ« nĂ« dijeni se nuk ka zot tjetĂ«r tĂ« adhuruar me tĂ« drejtĂ« pĂ«rveç Allahut, ashtu siç thotĂ« Allahu xh.sh: “Dije se nuk ka zot tjetĂ«r tĂ« adhuruar me tĂ« drejtĂ« pĂ«rveç Allahut.” (Muhamed: 19). Emri ‘Allah’ pas fjalĂ«s ‘il-la’ ‘pĂ«rveç’ do tĂ« thotĂ« se Atij i pĂ«rket domosdoshmĂ«risht tĂ« qĂ«nit Zot dhe atĂ« e meriton vetĂ«m Ai. Ajo qĂ« pĂ«rfitohet nga kjo fjali Ă«shtĂ« fakti se ti duhet tĂ« jesh nĂ« dijeni, qĂ« kjo fjalĂ« pĂ«rfshin mohimin e tagutĂ«ve dhe (pohon) besimin vetĂ«m tek Allahu. KĂ«shtu, kur ti mohove tĂ« qĂ«nit zot dhe pohove domosdoshmĂ«rinĂ« e kĂ«saj vetĂ«m pĂ«r Allahun u bĂ«re prej atyre qĂ« mohojnĂ« tagutĂ«t dhe besojnĂ« tek Allahu.” [MarrĂ« nga: “Fet’hul Mexhid” me poshtĂ«shĂ«nimet e shejh Bin Bazit].
Bekai Allahu e mĂ«shiroftĂ« thotĂ«: “La ilahe ilallah do tĂ« thotĂ« tĂ« mohosh me forcĂ« faktin qĂ« adhurimi me tĂ« drejtĂ« mund t’i pĂ«rkasĂ« dikujt tjetĂ«r pĂ«rveç Mbretit mĂ« tĂ« madh, sepse kjo dije Ă«shtĂ« pĂ«rkujtimi mĂ« i madh qĂ« tĂ« shpĂ«ton nga pĂ«rjetimet e Kijametit. E ajo duhet tĂ« jetĂ« e dobishme dhe nuk mund tĂ« jetĂ« e tillĂ« vetĂ«m nĂ«se shoqĂ«rohet me bindje dhe vepra, sipas kuptimit qĂ« ajo pĂ«rmban. NĂ« tĂ« kundĂ«rt aho pĂ«rbĂ«n njĂ« injorancĂ« tĂ« pastĂ«r.” [Fethul Mexhid.]
Shprehja ‘La ilahe il-lallah’ tregon pĂ«r mohimin e tĂ« qĂ«nit zot pĂ«r gjithkĂ«nd tjetĂ«r pĂ«rveç Allahut dhe pohimin e saj vetĂ«m pĂ«r Allahun, tĂ« vetĂ«m dhe tĂ« pa shok. Ky Ă«shtĂ« njĂ«simi (teuhidi) drejt tĂ« cilit kanĂ« bĂ«rĂ« thirrje tĂ« gjithĂ« ProfetĂ«t dhe pĂ«r tĂ« cilin ka treguar Kur’ani, qĂ« nga fillimi e deri nĂ« fund, ashtu siç thotĂ« Allahu pĂ«r xhindĂ«t: “Thuaj: “Mua mĂ« Ă«shtĂ« shpallur se njĂ« grup i vogĂ«l nga xhinĂ«t i vuri veshin dhe dĂ«gjoi (Kur’anin) dhe (kur u kthyen te tĂ« vetĂ«t) thanĂ«: “Ne kemi dĂ«gjuar njĂ« Kur’an qĂ« mahnit, qĂ« udhĂ«zon nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«n, andaj ne i besuam atij dhe Zotit tonĂ«, kurrsesi nuk do t’ia shoqĂ«rojmĂ« mĂ« askĂ«.” (Xhin: 1-2).
Pra shprehja ‘La ilehe ilallah nuk bĂ«n dobi pĂ«r atĂ« qĂ« nuk e njeh kuptimin e saj, nĂ« mohim dhe nĂ« pohim, por ka dobi vetĂ«m kur krijesa qĂ« e beson, e pranon atĂ« dhe vepron sipas saj. NdĂ«rsa ai qĂ« e shqipton atĂ« pa dije, pa besim apo pa punĂ«, u pĂ«rmend mĂ« parĂ« nga fjalĂ«t e dijetarĂ«ve, se kjo Ă«shtĂ« njĂ« injorancĂ« e pastĂ«r, qĂ« pĂ«rbĂ«n pa asnjĂ« dyshim njĂ« argument kundĂ«r tij.
NdĂ«rsa pĂ«rkthimi dhe kuptimi i kĂ«saj fjale qĂ« Ă«shtĂ« pĂ«rhapur tek shumĂ« prej njerĂ«zve se: ‘Nuk ka tĂ« adhuruar apo zot pĂ«rveç Allahut’ Ă«shtĂ« humbje e madhe, sepse tĂ« adhuruarit pĂ«rveç Allahut janĂ« tĂ« shumtĂ«, por ata adhurohen me pa tĂ« drejtĂ«. Kjo ishte pikĂ«risht ajo qĂ« nuk e zbatuan idhujtarĂ«t arabĂ« nĂ« tĂ« kaluarĂ«n dhe shumĂ« njerĂ«z sot qĂ« bĂ«jnĂ« shirk. Pra nuk e njĂ«suan Allahun tĂ« VetĂ«m me adhurim, i Cili Ă«shtĂ« i adhuruari qĂ« e meriton atĂ«. Ndaj themi qĂ« fjala: ‘QĂ« meriton tĂ« adhurohet me tĂ« drejtĂ«’ duhet shtuar dhe theksuar patjetĂ«r nĂ« kĂ«tĂ« fjalĂ«. [ Shih: “Ianetul Mustefid”, vĂ«ll, 1, fq, 60-61.]
NdĂ«rsa shejh Albani (Allahu e mĂ«shiroftĂ«) nĂ« lidhje me kĂ«tĂ« nĂ«: “Et Teuhidu euelen ja duatel islam” 14-16, thotĂ«: “NdĂ«rsa shumica e muslimanĂ«ve sot, tĂ« cilĂ«t dĂ«shmojĂ« ‘la ilahe ilallah’ nuk e kuptojnĂ« mirĂ« domethĂ«nien e saj, madje ndoshta ata e kuptojnĂ« domethĂ«nien e saj nĂ« mĂ«nyrĂ« krejtĂ«sisht tĂ« kundĂ«rt e tĂ« pĂ«rmbysur. Po jap pĂ«r kĂ«tĂ« njĂ« shembull: Dikush shkruajti njĂ« libĂ«r pĂ«r domethĂ«nien e fjalĂ«s la ilahe ilalla dhe e komentoi: Nuk ka zot tjetĂ«r pĂ«rveç Allahut! KĂ«tĂ« kuptim idhujtarĂ«t e besonin dhe nĂ« tĂ« ishin, megjithatĂ« nuk u bĂ«ri dobi besimi i tyre. i LartĂ«suari ka thĂ«nĂ«: “E nĂ«se i pyet se kush i ka krijuar qiejt dhe tokĂ«n ata do tĂ« thotĂ« Allahu.” IdhujtarĂ«t besojnĂ« se ky univers e kishte njĂ« krijues tĂ« pashok, por i mvishnin Allahut tĂ« adhuruar dhe ortak nĂ« adhurim. Ata besonin se Allahu Ă«shtĂ« njĂ«, por besonin se tĂ« adhuruarit janĂ« tĂ« shumtĂ«… IdhujtarĂ«t e dinin se fjala la ilahe ilallah e bĂ«nte tĂ« domosdoshme distancimin prej adhurimit tĂ« gjithçkaje pos Allahut, ndĂ«rsa shumica e muslimanĂ«ve e kanĂ« komentuar kĂ«tĂ« fjalĂ« tĂ« mirĂ« me ‘Nuk ka zot pos Allahut’! NĂ«se muslimani thotĂ« la ilahe ilallah dhe adhuron me Allahun dikĂ«nd tjetĂ«r atĂ«herĂ« ai dhe idhujtarĂ«t janĂ« tĂ« njĂ«jtĂ« nĂ« akide (besim) edhe nĂ«se pamja e jashtme e tij Ă«shtĂ« islami… pĂ«r kĂ«tĂ« unĂ« them njĂ« fjalĂ« e cila rrallĂ« herĂ« del prej meje se: Realiteti i shumĂ« muslimanĂ«ve sot Ă«shtĂ« mĂ« i keq nga ai qĂ« ishin arabĂ«t nĂ« injorancĂ«n e parĂ«, pĂ«rsa i pĂ«rket moskuptimit tĂ« saktĂ« tĂ« domethĂ«nies sĂ« kĂ«saj fjale tĂ« mirĂ«.."
Gjithashtu njĂ« gabim tjetĂ«r qĂ« Ă«shtĂ« pĂ«rhapur tek njerĂ«zit dhe ai ka ardhur nga 'Ehlul kelami' filozofĂ«t tĂ« cilĂ«t i dhanĂ« pĂ«rparĂ«si logjikĂ«s duke lĂ«nĂ« kĂ«shtu nĂ« rradh tĂ« dytĂ« Kur’anin dhe sunetin, kĂ«ta thonĂ« se kuptimi i shahadetit Ă«shtĂ«: ‘Nuk ka tĂ« aftĂ« pĂ«r tĂ« krijuar pĂ«rveç Allahut’ nuk ka dyshim se ky shpjegim Ă«shtĂ« i kotĂ« dhe i gabuar. Po! Ă‹shtĂ« e vĂ«rtetĂ« se Allahu Ă«shtĂ« i vetmi ai qĂ« krijon, por nuk Ă«shtĂ« ky shpjegimi i shahadetit, sepse idhujtarĂ«t e dinin kĂ«tĂ« gjĂ«, por çalonin nĂ« adhurimin e Allahut. Prandaj Profeti a.s erdhi me kĂ«tĂ« dĂ«shmi pĂ«r tĂ« treguar se ai qĂ« e meriton adhurimin nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« Ă«shtĂ« vetĂ«m Allahu xh.sh. E nĂ«se kuptimi i shahadetit do tĂ« ishte: Nuk ka tĂ« aftĂ« pĂ«r tĂ« krijuar pos Allahut, atĂ«herĂ« idhujtarĂ«t, tĂ« cilĂ«t i luftoi Profeti a.s do tĂ« ishin muslimanĂ«, sepse ata e dinin se vetĂ«m Allahu krijon. KĂ«tĂ« kuptim tĂ« shahadetit e kanĂ« dhĂ«nĂ« edhe sufistĂ«t. [Shih: “El Kaulul mufid” nga shejh Ibn Uthejmini. VĂ«ll, 1, fq, 356.]
Si përfundim pa u zgjatur më shumë themi se kuptimi i saktë i kësaj fjale që duhet të mësohet nga çdo musliman është: "Nuk ka të adhuruar tjetër me të drejtë pos Allahut"..
Post a Comment