Dallimi ndƫrmjet sistemit legjislativ dhe administrativ


Dallimi ndƫrmjet sistemit legjislativ dhe administrativ

NĆ« kĆ«tĆ« mesele gabojnĆ« dy grupe: 

TĆ« parĆ«t: Menduan se Ƨdo sistem qĆ« e nxjerrĆ« gjykatĆ«si Ć«shtĆ« gjykim me atĆ« qĆ« nuk e zbritur Allahu, edhe nĆ«se Ć«shtĆ« sistem administrative qĆ« nuk pason nga ai lejimi i asaj qĆ« e ka ndaluar Allahu, ndalimi i asaj qĆ« e ka lejuar Allahu dhe as kundĆ«rshtimi i sheriatit. 

Tƫ dytƫt: Menduan se pƫrderisa gjykatƫsit i lejohet qƫ tƫ nxjerrƫ ligje administrative dhe pƫr Ƨdo rregull qƫ gjykatƫsi bƫn ixhtihad (pƫrpjekje) dhe me tƫ e ka pƫr qƫllim sherbimin publik- ai ƫshtƫ sistem i lejuar, pƫrderisa gjykatƫsi e shfaq Islamin. Kjo edhe nƫse ai ligj pƫrmban gjƫra qƫ e kundƫrshtojnƫ sheriatin e Allahut. Qƫ tƫ dy grupet gabuan nƫ kuptimin e kƫsaj meseleje. E vƫrteta ƫshtƫ se ka dallim nƫ mes sistemit i cili e kundƫrshton sheriatin e Allahut dhe mes sistemit administrativ, qƫ me tƫ nuk kundƫrshtohet gjykimi i Allahut. I pari nga kƫta nuk lejohet, kurse i dyti nuk ka ndalesƫ. Prej atyre qƫ tƫrhoqi vƫrejtjƫn ndaj kƫsaj ƫshtƫ shejh Shinkiti (Allahu e mƫshiroftƫ) kur tha pas fjalƫs sƫ tij rreth meselƫs sƫ teshriut (ligjvƫniƫs) pos Allahut dhe gjykimit me atƫ qƫ nuk e ka zbritur Allahu.


Vƫrejtje: Dije se ka dallim nƫ mes sistemit legjislativ qƫ pƫrmban gjykime tƫ kufrit ndaj Krijuesit tƫ qiejve dhe tokƫs dhe sistemit qƫ nuk pƫrmban gjykime tƫ kufrit. Sqarimi i kƫsaj ƫshtƫ : Sistemet janƫ dy lloje: Administrativ dhe legjislativ. Sistemi administrativ ƫshtƫ vendosja e gjƫrave, pƫrfeksionimi i tyre nƫ atƫ mƫnyrƫ qƫ nuk e kundƫrshton sheriatin. Kjo nuk ka ndalesƫ dhe nuk e ka kundƫrshtuar askush prej sahabƫve, e as ata qƫ erdhƫn pas tyre. Omeri (radiAllahu anhu) veproi shumƫ gjƫra qƫ nuk ishin nƫ kohƫn e tƫ dƫrguarit salAllahu alejhi ue selem, si p.sh: Regjistrimi i emrave tƫ ushtarƫve nƫ divan (kƫtƫ e bƫri pƫr shkak tƫ dijes se kush mungon, e kush jo), blerja e shtƫpisƫ sƫ Safvan ibn Umeje. Kƫtƫ shtƫpi e bƫri burg (nƫ Mekƫn e ndƫrshme), edhe pse i dƫrguari salAllahu alejhi ue selem dhe Ebu Bekri (radiAllahu anhu) nuk e bƫnƫ njƫ gjƫ tƫ tillƫ.

Si shembulli i Ƨƫshtjeve administrative qĆ« nĆ«pĆ«rmjet tyre bĆ«het vendosja e rregullave (tĆ« cilat nuk e kundĆ«rshtojnĆ« sheriatin) si p.sh.: Miratimi i rregullave tĆ« punĆ«torĆ«ve nĆ« atĆ« menyrĆ« qĆ« nuk e kundĆ«rshton sheriatin. Ky lloj i kĆ«tyre rregullave tĆ« vendosura nga njerĆ«zit nuk ka gjĆ« tĆ« keqe dhe nuk del nga rregullat e sheriatit, tĆ« cilat kanĆ« pĆ«r qĆ«llim ruajtjen e dobive tĆ« pĆ«rgjithshme. NdĆ«rsa sistemi legjislativ e kundĆ«rshton sheriatin e Krijuesit tĆ« qiejve dhe tokĆ«s. Gjykimi me tĆ« Ć«shtĆ« kufĆ«r, si p.sh.:Pretendimi i mbivlerĆ«s sĆ« mashkullit ndaj femrĆ«s nĆ« trashegimi; se nuk Ć«shtĆ« e drejtĆ« dhe se obligohet barazimi i tyre nĆ« trashegimi. Besimi se poligamia Ć«shtĆ« padrejtĆ«si, divorci Ć«shtĆ« padrejtĆ«si pĆ«r gruan, ose rexhmi dhe prerja e dorĆ«s etj. janĆ« prej veprave qĆ« nuk lejohen tĆ« veprohen ndaj njerĆ«zve. Gjykimi me kĆ«tĆ« lloj tĆ« sistemit nĆ« mesin e njerĆ«zve, pasurisĆ« sĆ« tyre, nderit, prejardhjes, mendjes etj.- Ć«shtĆ« kufĆ«r nĆ« Krijuesin e qiejve dhe tokĆ«s dhe dalje nga sistemi kosmologjik, tĆ« cilin Ai e ka vendosur pĆ«r krijesat e Tij. Allahu Ć«shtĆ« mĆ« i dituri pĆ«r dobitĆ« e tyre. 


āœ’Dr.Abddurrahman ibn Salih Mahmud